LAÜ’de “Karşılaştırmalı Hukukta Ombudsmanlık Kurumu” konulu konferans gerçekleşti

Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Hassas Terazi Hukuk Kulübü tarafından Hukuk Fakültesi Büyük Amfi Konferans Salonu’nda “Karşılaştırmalı Hukukta Ombudsmanlık Kurumu” konulu konferans düzenlendi. Konferansa KKTC Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Emine Dizdarlı konuşmacı olarak katıldı. Dizdarlı, ülkelerde Ombudsmanlıkta uygulanan güncel hukuksal süreçler ile ilgili  LAÜ öğrencilerine bilgiler aktardı.

Dizdarlı, 1992 yılında kaza mahkemesi yargıcı, 2002 yılında kıdemli yargıç, 2007 yılında kaza mahkemesi başkanı olduğunu, 2013 yılında ise yüksek mahkeme yargıcı olarak görev yaptığı esnada 2015 yılında Ombudsman olarak atandığını belirterek, göreve geldiği 2015 yılından itibaren Yüksek Yönetim Denetçisi Ombudsman dairesinin faaliyetlerini etkin bir şekilde devam ettirdiğini söyledi.

Omdusmanlık hakkında bilgiler veren Dizdarlı, “Ombudsmanlık müessesesi eski bir kültür olan İskandinav ülkelerinin uygulamasından gelen bir yapıya sahiptir. Ombudsman kelimesi İsveç kökenli olup en genel haliyle delege, halkın avukatı, vekil, bir diğer kişi veya kişiler tarafından o kişi veya kişiler adına hareket etmeye, onların haklarını korumaya yetkili kılınmış kimseyi ifade etmek için kullanılır. Ombudsman vatandaşların kamu kuruluşları hakkındaki şikayetleri araştırmakla yükümlü kamu görevlisi anlamına gelmektedir” dedi.

Dizdarlı, Ombudsmanlık Kurumu’nun özelliğinin kişi haklarının ve hukukun üstünlüğü ilkesinin anımsanmasını öngören demokratik bir kurum olduğunu belirterek, ombudsmanın temel görevinin idareyi denetleme ve idare ile vatandaş arasında köprü görevini üstlenerek vatandaşı idareye karşı korumak olduğunu dile getirdi.

Dizdarlı “Ombudsmanlık Kurumu son yıllarda demokratik ülkelerin bir çoğunda yaygınlaşmış ve kurumsal bir kimliğe bürünmüştür”

Dizdarlı, “Söz konusu madde tahtında yüksek yönetim denetçisi ombudsman yönetimin herhangi bir hizmet veya eyleminin yürürlükteki mevzuata ve mahkeme kararlarına uygun olarak yapılıp yapılmadığını veya herhangi bir yürütsel, yönetsel birim veya görevli tarafından onlar adına yapılan herhangi bir hizmet eylemi denetlemek, soruşturmadaki yetkililere rapor sunma veya yasada belirlenen diğer görevleri yerine getirmekle yükümlüdür. Yüksek Yönetim Denetçisi Ombudsman yasası uyarınca Ombudsman KKTC Cumhurbaşkanınca Cumhuriyet Meclisinin onayıyla atanır. Yüksek yönetim denetçisi 6 yıllık bir süre için atanır. 6 yılın sonunda görevi sona eren bir kişi yeniden ikinci bir defa yüksek yönetim denetçisi olarak atanamaz” dedi.

“Ombudsmanlık Kurumu son yıllarda demokratik ülkelerin bir çoğunda yaygınlaşmış ve kurumsal bir kimliğe bürünmüştür” diyen Dizdarlı, ombudsmanlık kurumunun demokratik hukuk devletinde de yerini aldığını ifade etti.

Türkiye Cumhuriyeti’nde 1982 anayasasının yürürlüğe girmesini mütakiben ombudsman kurumunun kurulması veya ombudsman denetiminin gerekliliği konusunda 1990’lı yıllarda tartışmaların başladığını, 2006 yılına kadar devam ettiğini belirten Dizdarlı, TBMM kamu denetçiliği kurumu ile ilgili önerileri 2006 yılında kabul edildiğini söyledi.

Dizdarlı, İsveç’te Ombudsman Kurumu ile ilgili düzenlemelerin İsveç Anayasası’na 1809 yılında girdiğini ve dünyada ilk kez bu kurum kurulduktan sonra 1919 yılında Finlandiya’da, 1955 yılında Danimarka’da, 1962 yılında Norveç ve Yeni Zelanda da uygulanmaya başlandığını ve 1967 yılında İngiltere’de kurulduğunu ifade etti. ABD’de bu kurumun ilk kez 1969 yılında Hawai’de, 1971’de New York ‘ta kurulduğunu dile getiren Dizdarlı, Fransa’da ara bulucu olarak adlandırılan Ombudsman Kurumu’nun 1973 yılında oluşturulmasının yanında 2008 yılında yapılan anayasa değişikliği ile kurum yeniden yapılandırılarak hakların savunucusu adı ile faaliyetlerine devam ettiğini vurguladı.

Konferansın sonunda, LAÜ Rektör Prof. Dr. Mehmet Ali Yükselen tarafından Dizdarlı’ya plaket takdim edildi.