Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Aydın Meriç, “Mastektomi (Meme Alma Operasyonu) Sonrası Fizyoterapi ve Rehabilitasyon” konusunda açıklamalarda bulunarak, detaylı bilgiler aktardı.

Meriç, Mastektomi sonrasını takip eden çok kısa bir dönemde ise Skar (yara izi) formasyonu, solunum ve dolaşımla ilgili problemler, yumuşak dokularda kısalma (pec.major vb), nörolojik problemler (sinir hasarı, ağrı, kuvvet kaybı vb) gibi durumların; post-operatif fonksiyon kaybına yol açtığını ifade etti. Meriç, ayrıca ilerleyen post-operatif süreçlerde Adesiv kapsülit, Myofasiyal ve/veya nöral disfonksiyon, ağrı ve omuz normal eklem hareketi kaybı, Postür bozukluğu: omuz çıkığı, ağrı ve normal eklem hareketi kaybı, kısa ve uzun dönemde kas zayıflıkları, günlük yaşam aktivitelerini yerine getirme ve yapma zorluğu, lenf dolaşım bozukluklara bağlı problemler (axillar web ve lenfödem) gibi sorunların yanında en büyük sorun olarak yaşam kalitesinde kayıp görülebildiğini dile getirdi.

“Mastektomi sonrası Medikal izlem süresince fizyoterapi ve rehabilitasyon açısından da değerlendirilmelidir ve hasta cerrahi sonrası, taburcu olurken, post-operatif 3. hafta, 3. ay, 6. ay, 9. ay ve 12. aylarda bu değerlendirme devam etmelidir” diyen Meriç, hasta, fizyoterapi ve rehabilitasyon programına alındıkça şikayetlerinin azalacağını ve kendini daha bağımsız hissedeceği için mutlaka fizyoterapi ve rehabilitasyon alması gerektiğini söyledi. Fizyoterapi ve rehabilitasyonun kişiye özel olması gerektiğini belirten Meriç, Post-operatif fizyoterapi ve rehabilitasyon içerisinde olası problemlere yönelik korunmanın mutlaka yer alması gerektiğini vurguladı.

Meriç, meme alma operasyonu sonrası merak edilenleri özetledi:

Kolumu niçin kullanmamalıyım?

Damarlarda iyileşme olduğu, Koltuk altı ve göğüs duvarı bölgesinde (lenf nodüllerinin çıkarıldığı bölge) yeniden bağlantılar oluştuğu, Yeni bağlantılar için 7-10 gün gerekli olduğu ve bu sürede omuzda adhezyon gelişmediği, Drenler varken sürtünme etkisi yaratan aktiviteler seromayı arttıracağı için mutlaka kolunuzu kullanmalısınız..

Vücudu dinlendirmek gerekir mi?

Vücudunuz evinizin temizliğe ihtiyacı olduğunu, ya da bahçenizin bakıma ihtiyacı olduğunu ya da köpeğinizin yürümeye ihtiyacı olduğunu umursamaz! Bu ne anlama geliyor?

Yemek pişirme ve ev işlerinden kaçının, İşinizle ilgili aktivitelerden kaçının, bilgisayar aktivitelerini azaltın, Günlük işlerinizi başka birinin yapmasını isteyin, Şiddetli (yorucu) aktivite ve egzersizlerden kaçının. Kısaca, unutmayın ki vücudunuzun da dinlenmeye ihtiyacı vardır.

Egzersiz programı düzenli aralıklarla değerlendirilip revize edilmelidir. Egzersizlere başlarken yardımlı yapılabilir, Yavaş ve ritmik hareket önerilebilir, Germeler ağrı sınırı içerisinde ve cerrahi teknik dikkate alınarak verilmelidir ve Germe sırasında radyogen fibrozise dikkat edilmelidir.

Ağrı hareketi engellediği için ek sorunlara (donuk omuz vb) ve Uykusuzluğa neden olur.

Tedavi olabildiğince erken dönemde ağrı tedavisine başlamalı, günlük bazda devam etmeli ve Hasta bir bütün olarak düşünülmeli, Hasta güvenliği göz önüne alınmalı, Yanlış sözler verilmemeli, zorlayıcı yöntemlerden kaçınılmalıdır. Tedaviye sadece hastayı değil Hasta yakınları da dahil edilmelidir.

Hasta Eğitimi sırasında Güvenlik uyarıları (hedef normal fonksiyonel seviye), Olası komplikasyonlar (seroma,lenfödem vb), Rehabilitasyon sürecinin içeriği hakkında bilgilendirme, Ağrının kontrolü, Yara ve cilt bakımı, Normal aktivitelere dönüş için tavsiyeler ve Rehabilitasyon sürecini desteklemek için hastanın yapabilecekleri (self teknikler) çok iyi bir şekilde verilmelidir.

Hastalarda standart fizyoterapi yaklaşımları yerine hastanın fonksiyonel durumuna uygun, bireysel fizyoterapi ve rehabilitasyon programları tercih edilmelidir.