Lefke Avrpa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon bölümü Öğretim Üyesi Yrd.  Doç . Dr. Beliz Belgen Kaygısız “Düzenli egzersizin bağışıklık sistemine etkisi”konusunda detaylı bilgiler aktardı.

Kaygısız: Düzenli egzersizbağışıklık sistemini güçlendirmede önemli bir faktör

“Bağışıklık sistemi, organlar, dokular, hücreler ve proteinlerden oluşan ve vücudumuzu dışardan gelen hastalıklara karşı koruyan bir mekanizmadır.Güçlü bir bağışıklık sistemi için sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz veya fiziksel aktivite, yeterli uyku ve stresten uzak durabilmek önemli faktörler olarak belirtilmektedir”diyen Kaygısız, bunlar dışında sigara içmemek,  sağlıklı kiloyu korumak, alkolden kaçınmak veya aşırıya kaçmamak ve hijyeni sağlamanın da bu koruma mekanizmasına pozitif etkileri olduğunun bilinmesi gerektiğinin altını çizdi. Kaygısız ayrıca  bu tür yaşam tarzı stratejileri ile bir kişinin bağışıklık sistemini daha güçlü hale getirebildiğini ve hastalıklara karşı vücudunu koruyabildiğini belirtti.

Kaygısız, “Bağışıklık sistemini güçlü tutan önemli faktörlerden biri olan fiziksel aktivite en basit tanımı ile enerji kullanarak yapılan vücut hareketlerini anlatmak için kullanılan uluslararası bir terimdir”diyerek fiziksel aktivite günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen, kalp ve solunum hızını arttıran ve farklı şiddetlerde yorgunlukla sonuçlanan aktiviteler olarak tanımlanabildiğini ifade etti.Kaygısız, Fiziksel aktiviteleri, merdiven çıkmak, bahçe işleri yapmak, yürüyüş yapmak v.b. aktiviteler olarak sıralayabiliriz dedi.

“Düzenli aralıklarla tekrarlı olarak yapılan fiziksel aktiviteler ise “egzersiz” olarak tanımlanmaktadır. Sağlıklı yaşamın olmazsa olmaz bileşenlerinden biri olan egzersizin kas kuvveti, dayanlıklık ve esnekliği artırma yanında, kalp-damar hastalıkları riskini azaltmak, metabolizmayı hızlandırmak, kilo kontrolü, depresyonu azaltma, kronik ağrıyı azaltma,  kan basıncını düşürmek, tip 2 diyabet ve bazı kanser türlerinden korumak gibi birçok faydaları belirlenmiştir” diyen Kaygısız, haftada 3 gün 1 saat yürüyüş yapmak, haftada 3 gün 45 dakika yüzmek, haftada 2 gün 45 dakika basketbol oynamak gibi örnekleri ise egzersiz olarak tanımlayabileceğimizi ifade etti.

Kaygısız: Egzersiz, kan dolaşımını düzenleyerek bağışıklık sistemini oluşturan hücrelerin daha özgür bir şekilde hareket etmesini destekler

“Egzersiz ve fiziksel aktivitenin sağlık yararları üzerinde güçlü kanıtlar bulunmakla birlikte, son yıllarda egzersizin bağışıklık sistem fonksiyonları üzerindeki etkisi de birçok çalışma ile gösterilmektedir. Egzersiz, kan dolaşımını düzenleyerek bağışıklık sistemini oluşturan hücrelerin daha özgür bir şekilde hareket etmesini destekler”diyen Kaygısız, ayrıca, vücut hücrelerinin tamamına besin ve oksijenin ulaşmasını ve immün sistemde görev alan bileşenlerin görevlerini tam olarak yapabilmesini sağladığını belirtti. Kaygısız,düzenli olarak egzersiz yapmak, vücuda alınan besinlerin doğru bir şekilde emilimlerine yardımcı olur ve ihtiyaç duyulan vitamin ve minerallerin kullanımını kolaylaştırdığını ve egzersizin, vücudun oksijen taşıma ve kullanma becerisini de geliştirerek yorgunluk hissini azaltığına değindi.

Kaygsız, ayrıca son yıllarda yapılan çalışmaların, egzersizin sistemik enflamasyon oluşma riskini de azalttığını gösterdiğini ancak, düzenli egzersiz yapmanın immün sistemi üzerindeki etkisi; yapılan egzersizin yoğunluğuna, süresine, şiddetine ve bireyin fiziksel uygunluk düzeyi gibi pek çok farklı faktöre bağlı olduğuna dikkat çeki.

Kaygısız: Haftalık en az 150 dakikalık düzenli orta şiddetli egzersiz bağışıklık sistemini destekler

Kaygısız, “Hafif ve orta şiddette yapılan düzenli egzersizler, bağışıklık sisteminin fonksiyonlarını destekleyici rol oynarken ağır ve şiddetli egzersiz programları sistemin çalışmasını baskılayabilir. Hergün yapılan 25-45dakkikalık egzersiz veya haftada 3 gün 45-60 dakkika arasında yapılan egzersiz veya fiziksel aktivite önerilmektedir.Bu egzersiz modaliteleri, kişinin yaşı, dayanıklılığıve var olan hastalık durumuna göre düzenlenebilmektedir.Yapılan birçok çalışmada haftalık en az 150 dakikalık düzenli orta şiddetli egzersizin bağışıklık sistemini destekleyerek birçok hastalıktan korunmak açısından yararlı olduğu gösterilmiştir”dedi.

Egzersiz programı ne kadar uzun ve yoğunsa, bağışıklık sistemi o kadar çabuk yorulur ve daha sık hastalanılmasına sebep olur

“Egzersiz, bağışıklık sisteminin üzerinde güçlü bir etkiye sahip olsa da, çok fazla egzersiz yapmanın hastalıklardan daha iyi koruyabileceği doğru değildir. Çok fazla egzersiz yapmak, bağışıklık söz konusu olduğunda hiç egzersiz yapmamak kadar kötüdür. Haftada 3 gün 45-60 dakkika veya düzenli olarak her gün 25-45 dakikalık egzersiz, bağışıklık sisteminin güçlenmesi için ideal bir seçenektir. Yoğun, uzun süreli egzersizler, vücudun bağışıklık tepkisini bastırır. Egzersiz programın ne kadar uzun ve yoğunsa, bağışıklık sistemi o kadar çabuk yorulur ve daha sık hastalanmana sebep olur. Vücudun, uzun egzersiz dönemlerini stres olarak yorumlar. Stres altında norepinefrin ve kortizol seviyeleri yükselir”diyen Kaygısız,  stres hormonları olarak tanımlanan bu iki hormonun, bağışıklık sistemini baskılama eğiliminde olduklarını ve egzersiz sırasında ve sonrasında bağışıklık hücrelerinin sayısının düşmesine neden oluduklarını ifade etti.

Kaygısız son olarak, “Bağışıklık sistemimizi destekleyecek doğru bir beslenme programı, düzenli uyuku, stresten uzak durma gibi faktörlere ek olarak severek yapacağımız bir fiziksel aktivite veya egzersiz programı hastalıklardan korunma ve sağlıklı yaş alma sürecinde çok önemlidir. Doğada yürüyüş yapmak, bisiklet sürmek ve yüzmekgibi aktiviteler hem fiziksel hem de psikolojik  olarak pozitif etkisi olan her yaş için önerilebilecek aktiviteler olmakla birlikte, kişinin sevdiği bir egzersiz türünü yaşam tarzı olarak benimsemesi sağlıklı bir bağışıklık sistemi için gereklidir”dedi.