Kalça protezleri sonrasında fizyoterapi ve rehabilitasyon oldukça önemli

Lefke Avrupa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nuray Elibol, Kalça Osteoartriti ve Kalça Protezli hastalarda fizyoterapinin önemine dikkat çekerek, detaylı bilgiler verdi.

Osteoartritiyi (kireçlenme), insan hareket sisteminin en yaygın eklem hastalıklarından biri olarak tanımlayan Elibol, en bilinen semptomunun ağrı olduğunu ve ağrı nedeniyle çeşitli derecelerde özür, postüral ve yürüme bozukluklarının meydana geldiğini belirtti. “Kalçada osteoartrit meydana geldiğinde kalça eklem hareketleri kısıtlanır, kalça çevresi kaslarda zayıflık görülür. Total kalça protezi genellikle osteoartrite bağlı ağrıyı azaltmak ve fonksiyonu arttırmak için uygulanır  ve vücudumuzda en sık uygulanan protez tipidir” diyen Elibol, kalça protezi uygulaması sonrası hastaların optimal iyileşmesi ve hasta beklentilerinin karşılanması için, kaybolan fonksiyonların giderilmesi veya geri kazanılması gerektiğini ve bu nedenle kalça protezleri sonrasında fizyoterapi ve rehabilitasyonun yerinin oldukça önemli olduğuna vurgu yaptı.

Total kalça protezinin fizyoterapi ve rehabilitasyon programının genelde 4 başlık halinde incelendiğini belirten Elibol, bu başlıkları cerrahi öncesi rehabilitasyon ve bilgilendirme, cerrahi sonrası rehabilitasyon ve komplikasyonları önleme, yürüme ve denge eğitimi, ev egzersizleri ve tavsiyeler olarak sıraladı.

Elibol, cerrahi öncesi rehabilitasyonda; cerrahi ve cerrahi sonrası görülebilecek kısıtlamalar, olası komplikasyonlar ve bunların önlenmesi ile ilgili bilgilendirme yapmak, cerrahi sonrası kullanılacak araç-gereçler ve yürüme yardımcıları konusunda bilgi vermek ve yürüme yardımcıları için uygun ölçüyü almak, hastaya yürüme ve yürüme ile ilgili fonksiyonlar ve diğer günlük yaşam aktiviteleri ile ilgili pratikler yaptırmak, cerrahi sonrası ev ve çevre düzenlemesi ile ilgili bilgi vermek, hasta için emniyetli bir ortam oluşturulmasını sağlamak, hastayı ve ailesini olası düşmelere karşı bilgilendirmek ve düşmelerin önlenmesi için hastanın eğitilmesinin önemli olduğunu aktardı.

Elibol, cerrahi sonrası rehabilitasyonda ise; kalça çıkığı, derin ven trombozu, bası yaraları, akciğer komplikasyonları, kalça eklem kısıtlılıkları gibi komplikasyonları önlemek veya minimale indirmek, hasta için en uygun egzersiz programını planlamak ve uygulamak, patalojik yürüme biçimini düzeltmek ve normal yürüyüşü sağlamak, fonksiyonları veya fonksiyonel düzeyi artırmak, hareketliliği artırmak ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığı sağlamak, yaşam kalitesini artırmak, emniyetli bir şekilde işe ve sosyal yaşama geri dönüşü sağlamak, verilecek düzenli fiziksel aktivite veya egzersizler ve gerekli tavsiyeler ile protezin uzun süreli kullanımını sağlamak veya ömrünü uzatmak üzere uygulamaların gerçekleştirildiğini ifade etti.

Yürüme ve denge eğitiminde; fizyoterapi programında hastalar için yürüme, denge, koordinasyon ve propriosepsiyonu geliştirecek egzersizlere yer verilmesi düşme riskinin azaltılması açısından önemli olduğunu belirten Elibol, ayrıca düşme riski ve düşmenin önlenmesi ile ilgili olarak hastaya, ailesine ve bakım verenlere eğitim verildiğini dile getirdi.

Elibol son olarak, “Ev egzersizleri ve tavsiyelerde; Hastaların taburculuktan sonra hastane dışı klinikte bir fizyoterapist kontrolünde ya da tamamen eğitim ve düzenli denetim ile evde egzersizler düzenlenmektedir. Ev rehabilitasyon modelinin hastaların ağrı, kas kuvveti ve fonksiyonel durumları etkili bir şekilde düzelttiği ve ilaç kullanımlarını azalttığı bildirilmektedir” dedi.