Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü tarafından “Denetimin Yürütmedeki Rolü” konulu konferans gerçekleştirildi. Konferansa, KKTC Başbakanlık Denetleme Kurulu Başkanı Mahmut  Denizcioğlu konuşmacı olarak katıldı.

Denizcioğlu: Denetim; sistemli, planlı ve programlı bir süreçtir

Denizcioğlu denetimi; ekonomik faaliyet ve olaylarla ilgili olarak gerçekleşmiş sonuçları, önceden belirlenmiş amaçlar, kriterler ve standartlara göre tarafsız olarak analiz etmek ve ölçmek suretiyle kanıtlara dayanarak değerlendirmek, gelecekteki hataların önlenmesine yardımcı olmak, kişi ve kuruluşların gelişmesine, mali kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir ve tutarlı hale gelmesine rehberlik etmek, elde edilen sonuç ve bulguları ilgililere duyurmak için uygulanan sistemli, planlı ve programlı bir süreç olarak tanımladı.

Denetim kavramlarının teftiş, inceleme ve kontrol olduğunu söyleyen Denizcioğlu, teftişin belli bir dönemde gerçekleştirilen iş, işlem ve hesapların mevzuatla belirlenen amaç ve kurallar doğrultusunda yürütülüp yürütülmediğinin belge ve kayıtlar üzerinde incelenmesi, para ve para hükmündeki evrak ve senetler ile taşınır ve taşınmaz malların miktar ve tutarlarının kayıtlara uygunluğunun tespiti olduğunu ifade etti. İncelemeyi; bir konunun veya yürütülen iş ve işlemlerin mevcut bilgi veya belgelere dayanarak gerçeğe uygunluğunun ve doğruluğunun belirlenmesi ve buna bağlı olarak mevzuat çerçevesinde yapılması gereken işlemlerin saptanması amacıyla yürütülen faaliyetler olarak tanımlayan Denizcioğlu, iç kontrolün ise yöneticiler tarafından yürütülen hiyerarşik kontrol faaliyetleri; bir başka deyişle, yöneticilerin kurumu çalıştırmalarına ve amaçlarını süreklilik temelinde gerçekleştirmelerine yardımcı olmak üzere kendi bünyesinde inşa edilen bir yönetim kontrolü olduğunu dile getirdi.

Denizcioğlu: Denetim türleri üçe ayrılır

Denetim türlerinin iç denetim (internal audit), dış denetim (external audit) ve yüksek denetim (supreme audit) olarak üçe ayrıldığını söyleyen Denizcioğlu, iç denetimin ilgili kuruluşun bünyesinde bulunan ve kuruluşun faaliyetlerini incelemek ve değerlendirmek işlevini yerine getiren bir birim olduğunu ifade etti. İlgili kuruluşla ilgisi bulunmayan dıştaki kişi ve kurumlarca yapılan denetimlerin dış denetim olduğunu söyleyen Denizcioğlu, yüksek denetimin parlamento adına yürütülen, planlamada, uygulamada ve sonuçlarının Meclise ulaştırılmasında tümüyle bağımsız olan bir denetim biçimi olarak tanımlandığını dile getirdi.

Denizcioğlu: Hesap verme sorumluluğunun üç ana boyutu vardır

Denetim sürecinin; planlama, denetimin gerçekleştirilmesi, denetim sonuçlarının raporlanması, raporların meclise ve/veya kamu idarelerine gönderilmesi, izleme (denetim tavsiyeleri uyarınca gerçekleştirilen eylemler) olarak sıralayan Denizcioğlu, sağlıklı denetim sisteminde hesap verme sorumluluğu ve saydamlığın sağlanması gerektiğine vurgu yaptı. Denizcioğlu, hesap verme sorumluluğunun üç ana boyutu olduğunu ve bunları siyasi hesap verme sorumluluğu, yönetsel hesap verme sorumluluğu ve vatandaşa yönelik hesap verme sorumluluğu olarak sıraladı. Denizcioğlu saydam bir sistemin ise yönetenlerin kamunun kaynaklarını nasıl ve hangi amaçlara yönelik olarak kullanıldığı konusunda gerekli bilgileri vatandaşa sunduğunu ifade etti.

Konferans, Denizcioğlu’nun öğrencilerden gelen sorularını yanıtlanmasının ardından sona erdi.